Jak fachowo pomóc młodym osobom? Zapraszam do zapoznania się z tekstem, który jest wynikiem moich ostatnich doświadczeń w pracy z młodzieżą.

Czuję się jak piąte koło u wozu. Czuję się przezroczysta, nikogo nie obchodzę, nikogo nie interesuje, co się ze mną dzieje! Jak pomóc młodym osobom?

W ostatnich miesiącach w moim gabinecie w Warszawie czy podczas sesji online słyszałam zbyt często takie słowa: Wróciłam do szkoły i nikt na mnie nie zwrócił uwagi. Dziewczyny z którymi przyjaźniłam się w czerwcu, w ogóle zachowują się jakby mnie nie było. To okropne uczucie. Nie chcę już tam wracać.
Czuję się przezroczysta. Niewidzialna. Nikogo nie obchodzi to, jak ja się czuję, co u mnie słychać, jak spędziłam wakacje. Życie jest bez sensu.
Myślałem, że o mnie zapomnieli, ale nie… od pierwszego dnia znowu mnie hejtują. Miałem nadzieję, że dadzą mi spokój, bo się nie odzywali na Discordzie… ale nie.

Pandemia pandemią….
Wojna wojną…
Kryzys energetyczny kryzysem…

Może i my dorośli takimi problemami się przejmujemy, ale jednym z największych problemów młodych osób, jest lęk przed odrzuceniem, czego najgorszym uosobieniem jest traktowanie osoby jakby jej nie było, jakby był/a nieważny/a. Jakby nie istniał/a. A wiele młodych osób boi się, że sobie nie poradzi.

Czym jest odrzucenie u młodych osób

Odrzuconym można być na wiele sposobów:
Podczas kłótni, dyskusji – to chyba najlepszy możliwy sposób bycia odrzuconym (jeśli można tak powiedzieć), bo chociaż wiemy dlaczego, ktoś jest na nas zły, kto się nie odzywa, kto jest na nas obrażony. Wątpię, czy można mówić o zdrowym rodzaju odrzucenia, ale w powyższej sytuacji przynajmniej wiemy kto i dlaczego jest na nas zły. To jest pierwszym krokiem do tego, aby taki problem rozwiązać i naprawić relację z tą drugą osobą.

Obrażanie się i nie odzywanie się, ignorowanie danej osoby, udawanie, że jej nie ma to kolejne zachowania które mogą być oznaką odrzucenia. Z opowieści, które słyszę to jest jeden z najgorszych sposobów bycia odrzuconym. Bycie przezroczystym, niewidzialnym to dla nastolatka jedno z najbardziej bolesnych i lękowych odczuć.

Ghosting – czyli zachowanie, kiedy ktoś nagle zniknie z naszej relacji, a my nie wiemy dlaczego. Osoba nagle znika, przestaje się komunikować i odcina wszelkie kontakty na Social Mediach czy innych komunikatorach.

Hejt – otwarty czy ukryty. Ciężko powiedzieć, który rodzaj hejtu jest gorszy. Otwarte hejtowanie czyli naśmiewanie się z kogoś, wytykanie palcami, obrzucanie inwektywami dla większości z nas jest bolesnym doświadczeniem, który może rodzić w nas lęk lub/i złość. Hejtowanie online – wysyłanie przykrych i obraźliwych epitetów poprzez chat, czy inne social media. Wtedy często nie ma świadków. Osoba hejtowana zostaje z tym sama. Jeśli nie ma wokół siebie zaufanych relacji, może nikomu o tym nie mówić przez dłuższy czas.

Lęk przed odrzuceniem

Z tego, co słyszę w gabinecie, najgorsze są sytuacje, kiedy osoby, które zostały obdarzone zaufaniem – nagle z niewiadomych powodów, odsuwają się, przestają się odzywać i udają, że nic się nie stało.
Osoba odrzucona nie wie, co robić, zastanawia się dlaczego dotychczasowa BFF-ka – przyjaciółka (BFF – Best Friends Forever) nagle robi się chłodna w relacji, unika rozmów i spotkań, i nie widzi w tym żadnego problemu.

Lęk przed odrzuceniem jest bardzo bolesny. Z jednej strony chcemy uniknąć odrzucenia, a z drugiej strony, chcemy sprawić, aby odrzucenie aż tak bardzo nie bolało. Aby zrozumieć, jak pomóc młodym osobom, warto sprawdzić jak radzą sobie same z odrzuceniem.

Radzenie sobie z odrzuceniem

Młodzież ma wiele sposobów na łagodzenie bólu psychicznego, smutku i lęku związanego z byciem odrzuconym. Niestety wiele z tych “popularnych” sposobów radzenia sobie z bólem tworzy kolejne problemy natury psychicznej:

Najczęstsze sposoby:

Rozmowa z kimś bliskim – rodzicem, nauczycielem, przyjaciółką, pedagogiem szkolnym, czy inną zaufaną osobą. Prośba o pomoc i przyznanie się, że się cierpi, że szuka się zrozumienia tego, co się stało. To jest najlepszym rozwiązaniem! (oczywiście w przypadku w którym mamy zaufanie do tych osób).
przespanie problemu – wiele młodych osób stara się spać jak najdłużej nie dlatego, że są niewyspani, ale dlatego, że jak śpią, to nie myślą. Nie myślą i nie czują bólu.

Zajedzenie problemu – wiele młodych osób zajada stres i czuje chwilową ulgę. Jak najem się za dużo i boli mnie brzuch, to nie myślę o tym, co mnie spotkało.

Niejedzenie – niektórym młodym osobom zamyka się żołądek i nie mogą jeść. Inne nie jedzą, bo się karzą, albo jest to ich sposób na odzyskanie kontroli nad sytuacją.

Rozmowa z psychologiem czy psychoterapeutą. Bardzo często to rodzice bądź opiekunowie proponują rozmowę z psychologiem, który mógłby im pomóc w przejściu przez ten trudny moment ich życia i wspólnie znaleźć rozwiązania takich trudnych sytuacji.

Samookaleczanie się – to jeden z najgorszych sposobów radzenia sobie z bólem, ale niestety jeden z najbardziej popularnych i najczęściej stosowanych. Mam wrażenie, że przed erą internetu, ten sposób na łagodzenie bólu psychicznego był mniej znany, był bardziej wstydliwy. Teraz młode dziewczynki dowiadują się z różnych źródeł, że sprawiając sobie ból fizyczny (poprzez cięcia na skórze, przypalanie skóry, itp) nie czują bólu psychicznego. Self-harming może stać się dodatkowym problemem.

Depresja – z jednej strony depresja jest poważnym zaburzeniem, a z drugiej strony może być też ochroną przed tym niebezpiecznym i okrutnym światem. Wycofanie się z życia nie jest ostatecznym rozwiązaniem, ale dla młodego człowieka może stanowić bezpieczną przystań (nic nie muszę, zamykam się w sobie, gdzie nikt inny mnie nie może zranić).

Jak pomóc młodym osobom

Zapewne jest jeszcze więcej sposobów na poradzenie sobie ze stratą i odrzuceniem. Warto się zastanowić, które rozwiązania działają tylko doraźnie, a które mogą naprawdę pomóc, nawet jeśli na początku nie są łatwe do wdrożenia.

Jeśli jesteś rodzicem i chcesz pomóc swojemu dziecku, to przede wszystkim go słuchaj i nie oceniam i nie krytykuj. codziennie buduj relację w taki sposób, aby dziecko mogło Ci zaufać. Zaufanie jest podstawą każdej zdrowej relacji.